Edukacja
i rozwój

Zapraszamy do Krakowa, a konkretnie do Cricoteki – miejsca magicznego, pełnego metamorfoz, tajemnic i niespodzianek, łączącego funkcje muzeum, archiwum i ośrodka kultury. Cricoteka jest instytucją Województwa Małopolskiego pełniącą rolę centrum pamięci i twórczości Tadeusza Kantora, który swoimi działaniami mocno zaznaczył się w historii rodzimych sztuk wizualnych i teatru.

To już cztery dekady Cricoteki!

Cricoteka istnieje już ponad cztery dekady – swoją działalność rozpoczęła w 1980 roku, jako Ośrodek Teatru Cricot 2. Oprócz funkcjonowania Teatru Cricot 2, na miejscu gromadzono materiały dokumentujące twórczość Tadeusza Kantora. To właśnie jego osoba stanowiła filar i motor napędowy działań instytucji, która po jego śmierci zmieniła nazwę na Ośrodek Dokumentacji Sztuki Tadeusza Kantora Cricoteka. Pod tą właśnie nazwą instytucja działała w kilku, a obecnie funkcjonuje w dwóch siedzibach, z których jedna to Galeria-Pracownia Tadeusza Kantora przy ul. Siennej, a druga to właśnie Ośrodek Dokumentacji, mieszczący się przy ul. Nadwiślańskiej, którego uroczyste otwarcie nastąpiło w 2014 roku.

Mówiąc o miejscu i przybliżając to, co się w nim dzieje, nie sposób nie wspomnieć na wstępie o samym Tadeuszu Kantorze. Był twórcą awangardowym, wizjonerem i reformatorem teatru, sięgającym po rozmaite środki i dziedziny twórczości, od happeningu, malarstwa i rysunku, po tworzenie scenografii czy teorię sztuki. W czasie okupacji założył Podziemny Teatr Niezależny, był też współtwórcą Grupy Młodych Plastyków, która skupiała krakowskich artystów awangardowych. Sprzeciwiał się doktrynie socrealizmu i odważnie inspirował światowymi trendami. Realizował Teatr Autonomiczny, Informel, Niemożliwy, Zerowy, Happeningowy.

Międzypokoleniowe działania edukacyjne

Edukacja jest jednym z kluczowych zadań w strategii działania tej małopolskiej instytucji kultury. To właśnie postać Kantora inspiruje do dziś pasjonatów, którzy stoją za programami edukacyjnymi Cricoteki, a przede wszystkim młodszych i starszych odbiorców tych działań, którzy stykają się z jego twórczością.

Działania edukacyjne proponowane w Cricotece w głównej mierze opierają się na doświadczeniu sztuki i ukazaniu jej z wielu perspektyw, na poszukiwaniu nowych znaczeń i skojarzeń.

W ofercie instytucji znajdują się zajęcia już dla dwuletnich dzieci, ale też dla młodzieży, dorosłych czy seniorów. Do Cricoteki można przyjść z klasą szkolną na warsztaty, z rodzicami lub dziadkami na Laboratorium, czyli cykl międzypokoleniowych spotkań. Można też wybrać się na spacer śladami Kantora, który organizowany jest od czasu do czasu, albo zgłębić się i zaczytać w Archiwum Tadeusza Kantora.

Jednym z najbardziej popularnych działań edukacyjnych jest międzypokoleniowy program pn. „Laboratorium”.Jego celem jest przełamanie schematycznego i bezkrytycznego odbioru sztuki. To cykl działańtworzonych z myślą o aktywnym współuczestnictwie juniorów (dzieci, młodzież) i seniorów (opiekunów, rodziców, dziadków) realizowany w formie warsztatów twórczych, spacerów i zajęć edukacyjnych połączonych ze zwiedzaniem wystawy. Spełniając to założenie w warsztatach uczestnikiem może być każda para, trójka lub większa ilość uczestników.

Pierwsze sześć edycji programu – Laboratorium Dźwięku w 2015 r., Laboratorium Zmysłów w 2016 r., Laboratorium w Archiwum w 2017 r., Laboratorium sceny w 2018 r., Laboratorium kostiumu w 2020 r. i Laboratorium Obiektu w 2021 r. – pokazały, że potrzeba międzypokoleniowych działań jest ogromna, a sprzyja temu wielowątkowa i bogata sztuka Tadeusza Kantora.

Dostępność dla osób ze specjalnymi potrzebami

Cricoteka jest instytucją otwartą dla wszystkich grup odbiorców. Dostosowuje przestrzeń budynku, ścieżki zwiedzania wystaw i wydarzenia do potrzeb osób z niepełnosprawnościami sensorycznymi i ruchowymi, osób starszych i rodzin z dziećmi.

Budynek jest dostosowany do potrzeb osób z niepełnosprawnością ruchową. Dla osób z niepełnosprawnościami sensorycznymi organizowane jest zwiedzanie oraz warsztaty. Istnieje możliwość umówienia się na bezpłatne oprowadzanie z audiodeskrypcją – także dla indywidualnych uczestników. Osoby niewidome mogą poruszać się wewnątrz Cricoteki w obecności psa przewodnika.

Więcej informacji o Cricotece, działaniach odbywających się na miejscu oraz o osobie Tadeusza Kantora można znaleźć na stronie internetowej www.cricoteka.pl/pl/

Źródło: opracowanie na podstawie materiałów opublikowanych stronie http://laboratorium.cricoteka.pl/ oraz na blogu kreatywnej edukacji – https://wyobrazniej.pl/